Bijgewerkt: 15 maart 2023
Het apenpokken virus duikt steeds meer in Europa op. Dit is zorgwekkend, want het virus wordt van mens op mens overgebracht. In mei 2022 is apenpokken in België vastgesteld. Nederland was de eerstvolgende. Herken de symptomen en welke behandeling mogelijk is.
Een infectieziekte
Apenpokken is een infectieziekte, veroorzaakt door het apenpokken virus. De ziekte wordt vooral in Centraal- en West-Afrika gezien. De eerste vastgestelde ziekte bij mensen was in 1970, namelijk in Congo (Centraal-Afrika). In 1958 werd de ziekte voor het eerst gezien bij laboratoriumapen.
Het virus wordt vooral bij apen gevonden, maar ook bij Gambiaanse buidelratten. Daarnaast zijn er besmette Afrikaanse eekhoorns en relmuizen.
Bekijk zelfzorg medicatie tegen (water)pokken
Verspreiding door de jaren heen
In 2003 kwam het pokkenvirus in de Verenigde Staten voor. Dit was het gevolg van de verkoop van knaagdieren die uit Ghana (West-Afrika) geïmporteerd waren. Het virus verspreidde zich gelukkig niet verder. In 2019 kreeg een man in Singapore de ziekte, nadat hij terugkwam van een reis uit Nigeria. In de VK werden in mei 2021 drie gevallen geïdentificeerd. Ook deze mensen kwamen terug van een reis uit Nigeria.
Uitbraak in 2022
In mei 2022 vond er een uitbraak in het Verenigd Koninkrijk plaats. Opmerkelijk was dat het virus zich snel wist te verspreiden. Enkele dagen later werd de ziekte voor het eerst bij twee Belgen aangetroffen. Ook in Italië, Portugal, Spanje en Zweden is het vastgesteld. In Nederland zijn op 21 enkele gevallen van de apenpokken vastgesteld.
Zo verspreidt het virus zich
In tegenstelling tot het griep- virus verspreidt het apenpokkenvirus zich niet zo makkelijk via hoesten of niezen. Toch wordt het via lichaamsvloeistoffen verspreit, bijvoorbeeld speeksel (de beet van een dier). Ook besmette voorwerpen of huidcontact zorgt voor verspreiding.
Daarnaast is het eten van bushmeat een risicofactor. Het gaat hier om vlees dat via de jacht op wilde dieren geconsumeerd wordt, en dan met name apen, vleermuizen en reptielen uit tropische gebieden.
Apenpokken symptomen
De symptomen van apenpokken lijken eerst op een normale griep. De ziekte begint namelijk met de volgende symptomen:
- Hoofdpijn
- Spierpijn
- Koorts
- Vermoeidheid
De lymfeklieren zijn soms voelbaar gezwollen. Na enkele dagen verschijnt er in de uitslag op de huid, bestaande uit blaren. Die blaren zetten zich uiteindelijk om in korsten. Na besmetting met het virus duurt het tussen de 8 en 12 dagen voordat de eerste symptomen optreden. De ziekte zelf duurt tussen de twee en vier weken.
Genezen of ernstig ziek worden
Het grootste gedeelte van de mensen met apenpokken geneest na 2-4 weken. Het komt zelden voor dat iemand hier ernstig ziek van wordt. Er zijn ook situaties bekend met sterfgevallen. Omdat besmetting plaatsvindt door nauw contact, is er niet direct gevaar voor de bevolking. Maar zorgelijk is de verspreiding wel.
Er zijn twee varianten van dit virus. Bij het West-Afrikaanse virus sterft tussen de 1 en 3,6% van de besmette personen. De Midden-Afrikaanse variant is sterker, hierbij overlijdt ongeveer 10% van de mensen die besmet zijn.
Behandeling van de ziekte
Bij een goede behandeling daalt het sterftepercentage zichtbaar. Binnen Europa wordt apenpokken behandeld middels tecovirimat. Dit is een middel dat wordt ingezet voor verschillende soorten pokkenvirussen, en ook effectief is tegen het apenpokken virus. Dit antivirale medicijn is niet vrij verkrijgbaar maar alleen op voorschrift van een arts.
Het medicijn (apenpokken vaccin) regeert de cellulaire overdracht van virussen. Hierdoor beschermt het tegen apenpokken, maar ook tegen konijnenpokken. Uit onderzoek is gebleken dat dit vaccin geen ernstige bijwerkingen veroorzaakt.
Helaas is het vaccin ter voorkoming van de ziekte. Wie al besmet is met apenpokken kan niet meer behandeld worden met tecovirimat. Omdat de pokken in Nederland niet meer voorkomt zit het ook niet meer in het rijksvaccinatieprogramma. Hierdoor lopen vooral mensen onder de 45 jaar extra risico om besmet te raken.
Vaccin voor familie van besmette personen
In Groot-Brittannië wordt het pokkenvirus in toom gehouden door directe familie van besmette personen te vaccineren. Maar ook mensen rondom de patiënt, bijvoorbeeld vrienden of collega’s. Dit moet voorkomen dat het virus zich verder verspreidt.
Apenpokken voorkomen
De Europese uitbraak van apenpokken is opmerkelijk en ook ongebruikelijk. Gelukkig zijn er wat dingen die je kunt doen om apenpokken te voorkomen:
- Geen direct contact met besmette personen
- Geen mogelijk besmette voorwerpen aanraken
- Wees ook waakzaam voor kleren en beddengoed
- Draag wegwerp handschoenen bij contact
- Bij besmetting van een naaste: vraag om een pokkenvaccin
Bestel online wegwerp handschoenen
Uit een eerder onderzoek blijkt dat het pokkenvirus zich ontzettend snel kan verspreiden. In 1970 lag een Duitser met pokken in het ziekenhuis. Een bezoeker die op 9 meter afstand alleen de klink van een deur aanraakte, kreeg het virus ook. Opletten dus.
BesteTop5.nl test en beoordeelt producten, diensten en bedrijven. Jouw product/dienst of bedrijf laten beoordelen, of onder de aandacht brengen bij een groot publiek? Neem voor de mogelijkheden contact op.