Bijgewerkt: 15 maart 2023
Houtstof kan een risico voor de gezondheid vormen. Dit stof komt vrij bij het bewerken van hout, of wanneer je hier op een andere manier mee werkt. Let op want je kunt stoflongen door houtstof krijgen. Dit is niet alleen op korte termijn schadelijk, maar vooral voor de lange termijn.
Je gezondheid staat voorop. Werk je met hout, ook al is het af en toe? Zorg dan dat je veiligheidsmaatregelen neemt. Lees ook hoe je stoflongen herkent en wat de behandeling is.
Het ontstaan van houtstof
Wanneer je een plank zaagt of schuurt, dan komt er stof vrij. Vaak wordt gedacht dat dit stof helemaal niet schadelijk is. Maar dat is het dus wel. Dit stof, ook wel houtstof genoemd, adem je in. Het komt in de longen terecht.
Wanneer dit heel af en toe gebeurt dan zijn je longen in staat om het houtstof op de juiste wijze op te ruimen. Het zal niet zoveel schade veroorzaken. Maar bij grote hoeveelheden houtstof kun je echt wel last krijgen van allerlei gezondheidsklachten.
Dus: houtstof komt bij elke bewerking van hout vrij. Ook wanneer je een heel klein stukje hout licht opschuurt. Stof is stof.
Tip: gebruik een zaagtafel met stofzuiger aansluiting. Zo wordt stof tijdens houtbewerking direct afgezogen.
Het risico van stof dat door hout vrijkomt
Zagen, boren, schuren of schaven, allemaal dingen waarbij houtstof vrijkomt. Hout bevat verschillende schadelijke stoffen. Dit zijn onder andere:
- Saponinen
- Fenolen
- Alkaloïden
- Glycosiden
- Terpenen
- Stilbenen
Het inademen van houtstof veroorzaakt allerlei klachten. Een van de meest ernstige ziekten is kanker, en dat kan wel degelijk door houtstof ontstaan. Verder kun je last krijgen van huidirritatie, splinters en hierdoor ontstekingen, misselijkheid en andere klachten.
Stoflongen door houtstof: zo herken je het
Helaas kun je door het stof van hout ook last krijgen van stoflongen. Dit is een ernstige aandoening. Hoe weet je of hier last van hebt? Stoflongen kenmerkt zich door een aantal symptomen. Hieronder zie je de meest voorkomende symptomen.
- Benauwdheid of een piepende ademhaling
- Veel hoesten
- Regelmatig niezen
- Last van een loopneus
- Tranende ogen
- Een drukkend gevoel op de borst
Stoflongen ontstaan niet alleen door houtstof maar ook door het inademen van metaaldeeltjes, betonstof of asbest.
In het begin ben je alleen bij zware inspanning kortademig. Later zal je ook bij lichte inspanning moeite hebben met de ademhaling. Wanneer je al langer een stoflong hebt dan zal je zelfs in rust moeite hebben met ademen, waardoor je je benauwd voelt. Ook zal de ademhaling piepend of pruttelend zijn.
Een stoflong is niet te genezen
Helaas maar waar: een stoflong kan niet worden genezen. Wel zal de arts onderzoek doen om te achterhalen of je één of twee stoflongen hebt. Er wordt een longfunctieonderzoek gedaan, om te achterhalen wat de inhoud van de longen is. Daarnaast zijn er aanvullende onderzoeken zoals een CT-scan of een bronchoscopie (bronchoalveolaire lavage).
De behandeling is hetzelfde als bij longfibrose of COPD. Je krijgt medicatie en soms zuurstof. Dit laatste zal vooral in een later stadium nodig zijn.
Stoflongen voorkomen
Werk je veel met hout en wordt je blootgesteld aan houtstof? Dan is het belangrijk om stoflongen te voorkomen. Bedenk dat voorkomen altijd beter is dan genezen!
Wanneer je hout bewerkt moet je altijd een goed stofmasker dragen. Kies voor een stofmasker met filter, dit biedt de beste bescherming.
Draag dit stofmasker altijd, ook wanneer je buiten werkt of voldoende ventileert. Want zelfs bij een optimale ventilatie zal er evengoed houtstof in de longen terechtkomen. Een stofmasker met filter voorkomt dit.
Verder is het belangrijk om de werkplek goed schoon te houden. Veeg stof niet weg maar zuig dit op, hiermee voorkom je dat het zich door de lucht verspreid. Uiteraard is de stofzuiger voorzien van een HEPA-filter, anders heb je er nog niet veel aan.
Maak verder gebruik van het juiste gereedschap. Scherp gereedschap is altijd beter, dit produceert minder stof. Verder kun je beter kiezen voor langzaam bewegend gereedschap omdat dit voor minder houtstof zorgt. Natuurlijk ben je met langzaam bewegend gereedschap langer bezig, maar het is wel beter voor de gezondheid.
Hout dat zo min mogelijk stof verspreidt
Sommige houtsoorten verspreiden minder houtstof. Indien mogelijk kun je beter met deze houtsoorten werken. Multiplex verspreidt betrekkelijk weinig houtstof. Maar van MDF is bekend dat het juist wel heel veel stof losmaakt. Verder is massief hout ook een goede keuze, het zal niet zo snel stoffen.
Een houtstof onderzoek uit laten voeren
Op sommige werkplaatsen komt veel houtstof vrij. Wanneer er zorgen bestaan over de veiligheid van werknemers, dan is een houtstof onderzoek een goede keuze. Hierbij wordt er een luchtonderzoek uitgevoerd, waarbij gekeken wordt naar de aanwezigheid van houtstof. Er wordt altijd rekening gehouden met de NEN-EN 689 eisen.
Het is ook mogelijk om met een laser te bekijken of en hoeveel houtstofdeeltjes door de lucht zweven. Dit onderzoek wordt uitgevoerd voordat de werkzaamheden plaatsvinden, maar ook tijdens het bewerken van hout. Dit soort onderzoeken is uitermate geschikt voor houtbewerkingsbedrijven. Voor de hobbyruimte is dit niet echt nodig, neem in dit geval de eerder besproken voorzorgsmaatregelen.
BesteTop5.nl test en beoordeelt producten, diensten en bedrijven. Jouw product/dienst of bedrijf laten beoordelen, of onder de aandacht brengen bij een groot publiek? Neem voor de mogelijkheden contact op.