Wat is cultuur?

Bijgewerkt: 15 maart 2023

Cultuur is geestelijke verworvenheid door de mens. Er zijn verschillende culturen, ook wel beschaving genoemd. Tussen landen onderling zijn er veel cultuurverschillen. Ieder land heeft namelijk maken met culturele gebruiken en gewoonten. Ook het geloof is in veel landen verschillend. Vandaag lees je alles over cultuur, cultuurzorg, cultuurtechniek en nog veel meer.

Kenmerken cultuur

Cultuur wordt ook wel beschaving genoemd, het betekent hetzelfde. De cultuur is een verzameling gewoonten en gebruiken die bij een bepaald volk horen. Cultuur kenmerkt zich door de volgende gewoonten:

• Voedingsgewoonten
• Godsdienst
• Muziek
• Kleding
• Normen en waarden
• Kunstvormen

Cultuur wordt door een samenleving bedacht en voortgezet. Bij verhuizing naar een ander land wordt de cultuur meegenomen. In het nieuwe land worden meegebrachte gewoontes voortgezet. Toch kunnen ze in de loop der jaren veranderen, omdat het nieuwe land andere gewoontes heeft.

Wil je meer weten over cultuur? Lees dan zeker een van onderstaande boeken.

Naar cultuurboeken

Cultuur voorbeelden

Bekende cultuur voorbeelden zijn het versieren van het lichaam met henna. Dit gebeurt in landen als India, Egypte of Pakistan. De versieringen met henna verschillen van een stip op het voorhoofd, gekleurde handpalmen en voetzolen tot complete kunstzinnige versiersels.

Er zijn nog meer voorbeelden te noemen. Zo zijn er de voedingsgewoonten van het jodendom. Ze kennen een systeem van spijswetten. Voedsel dat in overeenstemming is met dit systeem is koosjer. Onder koosjer voedsel valt vlees van dieren met gespleten hoeven én die herkauwer zijn. Dit zijn het schaap, rund, geit en hert. Joden mogen geen varkensvlees eten. Al deze voedingsgewoonten behoren tot een specifieke cultuur.

De muziekcultuur in Engeland is nog een van die typische cultuurvoorbeelden. Britse pop en rockbands hebben wereldwijd veel invloed gehad op de muziek. De Beatles, Pink Floyd of Coldplay zijn grote namen geworden.

Amerika heeft een bijzondere sportcultuur. Nagenoeg alle Amerikanen houden van sport, waarbij American football op hoog niveau wordt gespeeld. Ook basketbal is een belangrijke sport in Amerika.

Kleuren spelen een belangrijke rol binnen culturen. In Zuidoost-Azië staat de lichtblauwe kleur voor dood en rouw. In China en Japan is het juist de witte kleur die hiervoor staat. Nederlanders hanteren zwart als de kleur voor dood en rouw.

Soorten culturen

De uitleg over cultuur nog even kort samengevat:

Een samenloop van normen en waarden, kennis en gebruiken kenmerkt een groep oftewel een volk. Veel culturele gebruiken hangen samen met het geloof, maar ook met oude gewoontes.

Er zijn verschillende soorten cultuur. De klassieke cultuur komt vanuit de Grieks Romeinse tijd. De Romeinse cultuur omvat de Romeinse cijfers, Latijnse taal en gladiatorenspelen. De Griekse cultuur staat bekend om de bijzondere beelden en gebouwen.

De dominante cultuur staat vaak in de grondwet beschreven. Vrijheid van meningsuiting is een gebruik waar elk land anders mee omgaat. In de Nederlandse grondwet staat dat iedereen recht heeft op vrijheid van meningsuiting. In andere landen is het niet toegestaan om je eigen mening openbaar te maken.

Verschillende culturen binnen een land

Doordat mensen over de hele wereld reizen en zich hier vestigen, ontstaan er gemengde culturen. Vraag jij je af hoeveel verschillende culturen er in Nederland zijn? In 2015 telde Nederland ruim 1,8 miljoen mensen die hier niet geboren zijn. In 2021 zijn het maar liefst 4,4 miljoen mensen.

Nederland heeft een grote verscheidenheid aan nationaliteiten en telt ruim 200 verschillende nationaliteiten. Dit betekent dat er ook ruim 200 verschillende culturen in Nederland zijn.

Wat is cultuurmarxisme?

Misschien heb je al eens van cultuurmarxisme gehoord, dit is een extreemrechtse complottheorie. Deze vindt zijn oorsprong in nazi-Duitsland. Cultuurmarxisme bedreigt de Nederlandse cultuur. Het onderwerp cultuurmarxisme werd in het programma Buitenhof van BNN VARA uitvoerig besproken. Opvallend is dat cultuurmarxisme geen bestaand woord is.

Uitleg over cultuureducatie

Het kan niet op met alle vragen over cultuur. Op de vraag wat is cultuureducatie komt een duidelijk antwoord. Cultuureducatie staat voor cultuur op school oftewel alle vormen van educatie waarbij cultuur wordt ingezet. Cultuureducatie zijn lessen over cultuur. Bekende voorbeelden zijn erfgoededucatie of kunsteducatie. Onder deze laatste vallen ook muziektheater, dans, film en literatuur.

Dan heb je nog cultuurtechniek

Cultuurtechniek richt zich op landoppervlakken. Hierbij wordt de gebruikswaarde van grond verbeterd of vergroot. Dit gebeurt bijvoorbeeld door middel van verkaveling waarbij een land in meerdere stukken wordt verdeeld. Waterbeheersing valt ook onder cultuurtechniek. Uitgangspunt is een goede balans tussen het grond- en oppervlaktewater. Waterbeheer wordt verzorgd door de Waterstaat in Nederland.

Wat is cultuurparticipatie?

Cultuurparticipatie is het actief meedoen aan cultuur. In Nederland is er het Fonds voor cultuurparticipatie. Deze organisatie stimuleert cultuurparticipatie door volkscultuur, cultuureducatie en amateurkunst onder de aandacht te brengen.

Wat is cultuurrelativisme?

Cultuurrelativisme is het idee dat verschillende culturen niet met elkaar te vergelijken zijn. Kijken we naar een uitvaart of begrafenis, dan zijn hier verschillende gebruiken in. De Islamitische uitvaart kent zijn eigen rituelen, zo moet de moslim binnen 24 uur begraven worden.

In Nederland is er de wet op de lijkbezorging. Dit betekent dat er minimaal 36 uur tussen overlijden en begrafenis of crematie moet zitten. Deze cultuurverschillen zijn niet met elkaar te vergelijken. Ze zijn ontstaan vanuit het geloof of oude gebruiken. Cultuurrelativisme richt zich op de gelijkwaardigheid van alle verschillende culturen.

Wat is cultuursensitieve zorg?

Dan is er nog de cultuursensitieve zorg. Dit is zorg die is afgestemd op de culturele gebruiken van de patiënt. Er wordt rekening gehouden met geloofsovertuiging, voedingsgewoonten of andere culturele gebruiken. Cultuursensitieve zorg werkt kostenbesparend, omdat de patiënt sneller weer aan het werk kan gaan.

De laatste: cultuurgeschiedenis

Cultuurgeschiedenis is geschiedenis die zich richt op het culturele leven in vroegere tijden. Jacob Burckhardt, een Zwitserse historicus die in de 19de eeuw leefde, bedacht alles omtrent cultuurgeschiedenis. In Nederland richt cultuurgeschiedenis zich op godsdienst, muziek, kunst, literatuur, theater maar ook bouwkunde. De universiteit van Utrecht verricht onderzoek en geeft onderwijs in cultuurgeschiedenis.

BesteTop5.nl test en beoordeelt producten, diensten en bedrijven. Jouw product/dienst of bedrijf laten beoordelen, of onder de aandacht brengen bij een groot publiek? Neem voor de mogelijkheden contact op.